TRÀ VÀNG SÙNG ĐÔ, YÊN BÁI
Sùng Đô là một xã thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Nằm trên dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, với độ cao từ 1.500 - 1.700m so với mực nước biển, nơi đây là quê hương của những cây trà Shan Tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi, với đường kính thân cây lên tới 1,2m.
Theo những người dân ở đây thì những cây chè Shan cổ thụ gốc to từ 1 đến 2 người ôm, đường kính gốc từ 0,8 - 1,2m có khoảng 30 - 40 cây, còn những cây có đường kính từ 20 - 30 cm thì không thể nào đếm xuể và được phân bố trên diện tích khoảng hơn 70 ha. Nhiều cây chè Shan cổ thụ cao hơn 10m, tán rộng 17 - 20 người trèo lên ngồi không kín tán.
Chính từ nguồn nguyên liệu quý giá này, những người dân tộc Mông bản xứ đã sử dụng để tạo nên những thức trà quý, ngày càng được đánh giá cao trên thị trường trong nước và quốc tế. Trong đó phải kể tới Trà Vàng Sùng Đô, Yên Bái, Trà Vàng, hay còn gọi là Hoàng Trà, là loại trà được lên men bán phần, khá phổ biến tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Lá trà Shan Tuyết tươi, sau khi thu hái về được để héo nhẹ, sao chảo và hong khô dưới ánh nắng mặt trời.
Trà Vàng, đúng như tên gọi của nó, có sắc nước vàng, vị trà đậm, chát và hậu vị ngọt. Tại Sùng Đô, vị Trà Vàng có phần êm dịu hơn so với trà vàng tại một số nơi (như Điện Biên). Trà mang vị chát rất đặc trưng của âm hưởng núi rừng, nhưng sau đó là vị ngọt của mật ong, của trái cây rừng.
Với nguồn nguyên liệu lá chè Shan hoàn toàn sạch, hoang dã, cổ thụ, thức Trà Vàng thành phẩm của Sùng Đô, Yên Bái còn được đánh giá cao bởi dược tính quý hiếm. Sử dụng Trà Vàng một lượng vừa phải, đều đặn mỗi ngày, là cách hiệu quả để thanh lọc cơ thể, kháng viêm và cải thiện tuần hoàn máu.
Hiện nay, sản lượng Trà Vàng tại Sùng Đô, Yên Bái còn khá hạn chế, bởi khu vực này còn khá hoang sơ và tách biệt, điều kiện vận chuyển, đi lại khó khăn. Tuy nhiên, nội chất của lá chè Shan tại đây lại được các chuyên gia trong nước và quốc tế rất coi trọng. Có thể coi Trà Vàng tại Sùng Đô như một viên ngọc thô quý hiếm đang chờ được khai phá.